Stratejinin Özellikleri

Askerlik, işletme, yönetim bilimi, kişisel gelişim alanlarında kullanılan Strateji kavramının genel özelliklerini kısaca aşağıdaki gibi sıralayabiliriz (Eren, 2000:6):

(1) Bir analiz etme sanatıdır: Bu sanat, bir düşünme yöntemi ve açık bir sistemde faktörler arası mantık ilkeleri ve ilişkileri üzerine kurulmuş, karar verme ve kararlar içindeki engellerin kaldırmasıyla ilgilidir.

(2) Amaçlara bağlı bir unsurdur: Bir işletmenin stratejisi, o işletmenin genel amaçlarına hizmet eder ve güçlerin bu amaçlar etrafında toplanmasını sağlar.

(3) Örgütün çevresiyle etkileşimsel ilişkilerini düzenler: Ekonomik, teknolojik, politik ve sosyal bakımdan çevresel değişimlerin kavranmasına, işletme üzerindeki olumsuz etkilerin giderilmesine ve olumlu etkilerin de zamanında farkına varılarak onlardan yararlanmasına olanak verir.

(4) Devamlı olarak tekrarlanan (rutin) işlerin aksine uzak geleceğe bağlı bir düzeni ilgilendirir: Stratejik seçimler, işletmenin uzun sürede izleyeceği politikalarla ilgili olduğu için monoton (rutin) karar ve işlerden kesinlikle ayrılır.

(5) Örgütün bütün finansal ve beşeri kaynaklarını uyum içinde yöneten ve faaliyete geçiren bir unsurdur: Böylece strateji ayrıca, işletmenin günlük hayatı içinde cereyan eden olayların ve alınan kararların yön vericisi veya pusulası da olmaktadır. Yönetmek, anlaşmazlıkları ortadan kaldırmaktır. Doğaldır ki, strateji, yönetimin gerekliliğini ortadan kaldırmamakta, aksine oyunun kurallarını belirlemekte, belirsizliği azaltmakta ve izlenecek yolları ve kaideleri açıklığa kavuşturmaktadır.

(6) Karmaşık ve dinamik bir organizasyonda beşeri unsuru (çalışanları) cesaretlendirme ve harekete geçirme aracıdır: Strateji güdüleyici bir faktördür. Kişiler belirsizlik ortamında daha karamsar bir şekilde hareket ederler. Halbuki onlara gelecek hakkında belirsizliği giderici (veya azaltıcı) bilgiler sunuldukça ve gidilecek amaçları da kesin bir şekilde belirledikçe, çalışma hırsları ve cesaretleri de artacaktır. Böylece çalışanlar ve özellikle yöneticiler taktik faaliyetlerinin taslağını kolayca yapabilecekler ve kişisel faaliyetlerinin genel amaçlara uygunluğunu kolayca belirlemiş olacaklardır.

(7) Karmaşık ve dinamik bir çevrede işletmenin faaliyet sahalarını belirler: İşletmenin mevcut kaynaklarından nasıl yararlanılacağını ve uzun süre içindeki dağılımının kesin dökümünü ve takvimini içerir. Bu dağılım, bir pazarda, bir sanayi kolunda veya bir ekonomik faaliyette rakip güçleri ortadan kaldırmak için olasılığa dayanan olayları lehte esaslar üzerine kurmak için ayrıntılandırılmış bir öngörüdür.

Buna göre strateji, yenilikçi, gelişmeci, dinamik, uyumlu, yönlendirici, öngörücü, katılımcı, pragmatik, öncelikli olmayı gerektirir. Stratejiyi kullananlar stratejinin özellikleri kadar stratejinin ilkelerini de dikkate alırlar. Stratejinin belli başlı ilkeleri ise şöyle sıralanabilir (Karadağ, 2007: 10):

 Uzun dönemli politikalar üretme,
 Güçlü olma,
 Amaç- araç uygunluğu,
 Kaynakların etkin-verimli kullanımı,
 Esnek ve tedbirli olma,
 Gelecekle ilgilenmek,
 Rekabetçi ortamda avantaj sağlanmasını ve bu avantajın desteklenmesi için sürekli yenilik yapılmasını sağlar.

Stratejik düşünme ile normal düşünme arasında farklar bulunmaktadır. Stratejik bütünlük, yöneticinin beyninde ve aşağıda sıralanan sorulara cevap bularak, stratejik planlama ve stratejik yönetimin uygulanmasına zemin hazırlar. Bu sorular;

? Stratejik düşünmenin önemi
? Geleceği düşünmenin sonuçları
? Stratejik planlama düşüncesi
? Stratejik planlamanın gerekliliği
? Kamu ve özel sektörde stratejik plan uygulama örnekleri ve farkları
? Stratejik planlanın geliştirilmesi yolları,
Olarak sıralanabilir.